Korku nedir?
Korku, tehlikeli durumlara karşı bir psikolojik tepki ve duygudur. Hayatta kalma içgüdüsüyle bağlantılı olan korku, bireyin tehlikeleri tanımasına yardımcı olur ve farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Korkunun nedenleri fiziksel tehditler, sosyal kaygılar ve psikolojik travmalardır; genetik, kişisel deneyimler ve çevresel faktörlerden etkilenebilir. Korkunun yönetimi, bireylerin başa çıkma yeteneklerine bağlıdır. Olumlu yönü tehlikelerden korunmayı sağlarken, aşırı korku psikolojik sorunlara yol açabilir ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, korkunun anlaşılması ve yönetimi önemlidir. Konya’da aşırı derecede olup psikolojik sorunlara sebep olan korku ve fobilerinden dolayı danışanlarımız olmakta, Moral Psikoloji klinik psikologlarımızdan, profesyonel yardım almaktadır.
Fobi Nedir?
Fobi, bir nesne veya durum karşısında duyulan yoğun ve genellikle mantıksız korkudur. Günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir ve travmatik deneyimler, genetik veya çevresel etmenlerden kaynaklanabilir. Fobiler çeşitli türlerde görülür, örneğin akrofobi, klostrofobi ve sosyal fobi. Fobi yaşayan kişiler, korktukları durumlarla karşılaştıklarında rahatsızlık hissederler ve kaçınma stratejileri geliştirebilirler. Tedavi yöntemleri arasında bilişsel davranış terapisi, maruz bırakma terapisi ve (psikiyatrist tarafından uygun görülürse) ilaç tedavisi bulunur. Bu yöntemler, kişilerin korkularıyla başa çıkmalarına yardımcı olabilmektedir.
Korkular ve Fobilerde Temel Farklar
Korku: Gerçek bir tehdide karşı verilen doğal ve adaptif tepki [Örnek: Yüksek sesli bir patlamadan irkilme]
Fobi: Belirli nesne/durumlara karşı mantıksız ve aşırı korku [Örnek: Örümcek görüntüsünde panik atak]Özellik Korku Fobi Tetikleyici Gerçek tehdit Sembolik tehdit Tepki Süresi Anlık Uzun süreli Günlük Yaşam Minimal etki İşlevselliği bozar
Özgül Fobiler (En yaygın tür)
Özgül fobiler, daha önce yaşanmış travmatik deneyimler, genetik yatkınlık ve çevresel etkenlerin birleşimi sonucu ortaya çıkabilir. Örneğin, yükseklikten korkma (akrofobi), kapalı alanlardan korkma (klostrofobi) veya sosyal durumlardan korkma (sosyal fobi) gibi farklı türleri vardır. Bu tür fobiler, bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir, çünkü korktukları durum veya nesnelerle karşılaşmaktan kaçınma eğilimi gösterirler.
- Hayvan fobileri: Araknofobi
- Doğa fobileri: Astrafobi
- Situasyonel: Klaustrofobi
Sosyal Anksiyete Bozukluğu
Sosyal Anksiyete Bozukluğu, bireylerin günlük yaşamlarını etkileyebilir; iş, okul ve kişisel ilişkilerde zorluklar yaratabilir. Kişi, sosyal durumlarda kendini utanç içinde hissedebilir ve bu durum zamanla sosyal kaçınmaya yol açabilir. Sosyal Anksiyete Bozukluğu, genellikle ergenlik döneminde veya genç yaşlarda başlar, ancak her yaşta ortaya çıkabilir.
- Topluluk önünde konuşma korkusu (Sosyal Fobi)
- Yemek yerken gözlenme endişesi..
Agorafobi
Agorafobi, bireylerin belirli yerlerde (örneğin, marketler, sinemalar, toplu taşımalar) ya da yalnız başına seyahat ederken aşırı kaygı ve paniğe kapılmasına neden olabilir. Bu durum, kişilerin günlük yaşamlarını ciddi şekilde etkileyerek sosyal izolasyona yol açabilir. Agorafobi yaşayan kişiler, genellikle bu korku nedeniyle bu yerlerden kaçınma eğilimindedirler.
- Metroda kapalı kalma korkusu
- Kalabalık AVM’lerde panik atak riski
Korkular ve Fobilerin Nedenleri
- Genetik yatkınlık (Aile öyküsünde %30 artış)
- Amigdala hiperaktivitesi [Beyin görüntüleme çalışmalarıyla kanıtlanmış]
- Çocukluk travmaları: Köpek saldırısı sonrası kinofobi
- Kültürel faktörler: Japonya’da Taijin Kyofusho (utangaçlık fobisi)
Korkuları ve Fobileri Yenmek için
Korkuları ve fobileri yenmek için çeşitli teknikler ve terapiler mevcut olup, bunlar arasında bilişsel davranışsal terapi, maruz kalma terapisi ve mindfulness gibi yöntemler bulunmaktadır. Terapi seansları veya destek grupları, bireylerin korkularını tanımasına ve aşmasına yardımcı olabilir.
Başa Çıkma Stratejileri
- 4-7-8 Nefes Tekniği: 4 sn nefes al → 7 sn tut → 8 sn’de ver
- Grounding Yöntemi: 5 duyuya odaklanma (“Şu anda gördüğüm 3 mavi nesne…”)
- Self-Talk: “Bu his geçici” mantrasını tekrarlama
- Uzman Yardımı : Uzman bir terapistten yardım almak
Konya’da Korku ve Fobiler için Terapi Tedavi
Fobi nedeniyle işe gidememe, sosyal ilişkilerde bozulma, 6 aydan uzun süren kaçınma davranışları gibi psikolojik sorunlarda uzman desteği için geç kalmamanız oldukça önemlidir. Konya Moral Psikoloji de uzman Klinik Psikologlarımız ile iletişime geçerek, yüz yüze veya online randevu ile profesyonel olarak psikolojik terapi desteği alabilirsiniz.
Bağlantılar
