EMDR terapisi,1987 yılında göz hareketlerinin rahatsız edici düşüncelerin şiddetini azaltabildiğini keşfeden Psikolog Dr. Francine Shapiro tarafından geliştirilmiştir. Dr. Shapiro bu yöntemi travmatik yaşantıya maruz kalmış kişiler ile çalışmış ve etkili olduğunu ortaya koymuştur.
EMDR göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme psikolojik birçok rahatsızlıkta kullanılan yöntemlerden biridir. Özellikle travmaların, kötü yaşantıların kişiler üzerindeki etkilerini minumum düzeye getirmek ve vücut duyumlarını en aza indirmekte son derece etkilidir.
EMDR travmalar başta olmak üzere, panik atak, sınav kaygısı, fobiler, yas, vajinismus, depresyon, kaygı, özgüven kaybı, öfke, suçluluk duygusu, motivasyon eksikliği, olumsuz yaşam olaylarının yol açtığı duygusal sorunlar gibi birçok sorunda kullanılan bir psikoterapi yaklaşımıdır.
EMDR, terapist tarafından yapılandırılmış bir terapi yaklaşımıdır. EMDR Moral Psikolojide, terapist danışandan değerlendirme sırasında belirledikleri hedef anıya, kişinin bu anı ile ilişkili olumsuz inancına, duygularına ve beden duyumlarına odaklanmasını ister. Hedef anının işlemlenmesi sırasında danışana çift yönlü uyarım (genelde terapistin iki yöne hareket ettirdiği parmağını gözleriyle takip etme) uygulanır. Terapist her uygulamadan sonra işlemlemeyi kontrol eder ve süreç boyunca danışana rehberlik sağlar. Bu sayede beyinde işlenmemiş formda depolanan ve kişide rahatsızlığa yol açan anıların işlenerek ilgili anı ağına katılması sağlanır. Bu sayede öğrenme gerçekleşir. Kişinin deneyimlediği yaşantı ile ilişkili bilgiler ileride kullanılmak üzere anı ağlarında depolanır. Fakat kişi travmatik ve/veya kendisine rahatsızlık veren bir yaşam olayı deneyimlediğinde, bu sistem yukarıda bahsedilen şekliyle -yani işlevsel olarak- çalışmaz, beyinde olması gerektiği gibi işlenemez ve mevcut anı ağına entegre olamaz. Böylece kişide rahatsızlık yaratan anı beyinde doğal yoldan işlenir ve yaşanan rahatsızlık azalır.
EMDR, Türkçe açılımıyla Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme, güçlü bir psikoterapi yaklaşımıdır.
Bugüne kadar her yaştan milyonlarca kişinin farklı tiplerde psikolojik rahatsızlıklarının konya psikolog başarıyla çözülmesini sağlamıştır.
EMDR Nasıl Geliştirildi?
EMDR’nin gelişimi 1987 senesinde, Dr. Francine Shapiro’nun göz hareketlerinin rahatsız edici konya psikolog düşüncelerin şiddetini azaltabildiğini
tesadüfen keşfetmesiyle başladı. Dr. Shapiro bu etkiyi travmaya maruz kalmış kişiler üzerinde bilimsel olarak inceledi ve başarıyı gösteren çalışmasını yayınladı
O tarihten itibaren EMDR, tüm dünyadan terapistlerin ve araştırmacıların katkılarıyla hızla gelişti.
Günümüzde EMDR, birçok farklı terapi ekollerinden ögeleri içeren, farklı durumlara özel standartlaştırılmış
protokolleri bulunan, bütüncül bir terapi yöntemidir.
EMDR Nasıl İşliyor?
EMDR teorisinin altyapısını oluşturan Adaptif Bilgi İşleme Modeline göre beyin, fizyolojik temelli bir sistemle, her yeni deneyim
aracılığı ile kendisine ulaşan konya psikolog bilgiyi işler ve işlevsel hale getirir. Duygu, düşünce, duyum, imge, ses, koku gibi bilgiler işlenip
ilişkili anı ağlarına bağlanarak bütünleşir. Böylece o deneyimle ilgili öğrenme gerçekleşir. Edindiğimiz bilgiler gelecekte
tepkilerimizi uygun bir şekilde yönlendirmek üzere depolanmış olur.
Bu sistem normal çalıştığında ruh sağlığını ve insan gelişimini öğrenme yoluyla desteklediği için adaptif, uyumlu bir mekanizma
olarak kabul edilir.
Travmatik veya çok fazla rahatsız eden olaylar yaşandığında bu sistem bozuluyor gibi gözükmektedir. Yeni bilgi işlenip mevcut anı
ağına entegre olmaz. Deneyimi anlamlandırabilmek için anı ağlarındaki işlevsel bilgilerle bağlantı kurulamaz ve akıl sağlığına uygun
sonuçlar çıkarılamaz. Sonuç olarak öğrenme gerçekleşmez. Duygular, düşünceler, imgeler, sesler, beden duyumları yaşandığı haliyle
depolanır. Bu nedenle bugün yaşanan bazı durumlar bu izole kalmış anıları tetiklerse, kişi o anının bir kısmını ya da bütününü yeniden
yaşar gibi etkilenir.
EMDR’ye göre olumsuz duygu, düşünce, davranış ve kişilik özelliklerinin arkasında uyum bozucu, işlev bozucu,
işlenmeden ve izole bir şekilde depolanmış bu tür anılar yatar. Kişinin kendisi ile ilgili olumsuz inançları (örn: Ben aptalım),
olumsuz duygusal tepkileri (başaramamaktan korkma) ve olumsuz somatik tepkileri (sınavdan önceki gece karın ağrısı) problemin kendisi
değil, semptomları, bugünkü dışavurumlarıdır. konya psikolog Bu olumsuz inanç ve duygulara yol açan işlenmemiş anılar şimdiki zamandaki olaylar
tarafından tetiklenmektedir.
Doğal afetler, büyük kazalar, kayıplar, savaş, taciz, tecavüz gibi önemli travmaların yanı sıra, başta çocukluk çağı olmak üzere her
yaşta yaşanan ve etkisi travmatik olan her tür yaşantı; günlük hayatta aile, okul, iş çevresinde yaşanan olumsuz olaylar, şiddete maruz
kalmalar, aşağılanmalar, reddedilmeler, ihmal ve başarısızlıklar işlenememiş anılar arasında yer alabilirler.
EMDR, bu tür izole anıların işlenmesini sağlayan fizyolojik temelli bir terapidir. Beynin zamanında yapamadığı işlemi yapmasını sağlar.
Kilitli kalmış anı ile diğer anı ağları arasında ilişki kurulması, öğrenmenin sağlanarak bilginin adaptif bir şekilde depolanması
mümkün olur. Danışan artık rahatsız olmaz ve anıyı yeni ve sağlıklı bir perspektiften görür.
EMDR terapisi ile sadece semptomlar ortadan kalkmaz. Yeni bakış açısının kazandırdığı pozitif inançlar ve olumlu duygular kişinin
kendisine, ilişkilerine, dünyaya bakışını da olumlu konya psikolog yönde değiştirip kişisel gelişim sağlar.
EMDR Terapisi Nasıl Uygulanır?
EMDR terapisinde 8 aşamalı, üç yönlü (geçmiş, şimdi, gelecek) bir protokol uygulanır. Hedef, geçmişte yaşanan anıların
yeniden işlenerek duyarsızlaşmanın sağlanması, bugünkü semptomların tedavisi, danışanın gelecekte karşılaşacağı benzer durumlar
karşısında, kazandığı olumlu inanç ve duyguların geliştirdiği yeni bakış açısının yönlendirdiği davranışları gösterebilmesidir.
EMDR Protokolü
Danışan Geçmişi: Semptomlar ve sorunların kaynağı olan anılar ve gelecekle ilgili hedefler belirlenir ve tedavi planı oluşturulur.
Hazırlık: Danışan EMDR hakkında bilgilendirilir, işlemlemeye hazır hale getirilir.
Değerlendirme: Terapist, danışanın hedef anıyı temsil eden resmi, bu resimle ilgili bugünkü negatif inancını ve duygularını, bedenindeki
hislerini ve yerini ve arzuladığı pozitif inancını belirlemesine yardımcı olur.
Duyarsızlaştırma: Bu aşamaya danışanın anıyı temsil etmek üzere seçtiği resme odaklanması, negatif inancını düşünmesi, negatif
duygularını yaşaması ve tüm bunların bedeninde yarattığı değişimi hissetmesi ile başlanır. Ardından danışan zihnini serbest bırakır.
İçeriğini veya nereye doğru gittiğini kontrol etmeden zihninden geçen herşeyin farkına varır.
Danışan işlemleme sırasında terapistin iki yöne hareket ettirdiği parmağını gözleriyle takip eder. Danışanının zihninden geçenlere ve
göz hareketlerine aynı anda dikkatini vermesinin, konya psikolog beynin sağ ve sol yarımküresini ilişkiye geçirdiği düşünülmektedir.
Beyin, yaşantılardan gelen bilgiyi REM uykusu (Hızlı Göz Hareketli Uyku) sırasında işler. EMDR’de uygulanan çift yönlü göz
hareketlerinin benzer bir fizyolojik etkiyi, uyanıkken sağlayabildiği öngörülmektedir. Aynı zamanda, çift yönlü işitsel uyarım,
çift yönlü dokunma gibi farklı uyarımlardan da yararlanılmaktadır.
Terapist her setten sonra, danışana zihninden geçenleri sorar, işlemlemeyi kontrol eder ve tüm süreçte danışana rehberlik eder.
Anı ve danışanın kendisi ile ilgili pozitif düşünce ve inançları (örn: Elimden gelen herşeyi yaptım) arasında bağlantı kuruluncaya
ve anı daha az rahatsızlık verir hale gelinceye kadar işleme sürdürülür.
Yerleştirme: Danışanın pozitif inancını pekiştirmek konya psikolog amacıyla setler uygulanır.
Beden Tarama: Danışanın bedenini taraması ve rahatsızlık veren bir duyum varsa işlenmesi sağlanır.
Kapanış: Terapist danışana geribildirimde bulunur, gerektiğinde rahatlatacak bazı teknikleri uygular, seanstan sonra neler
olabileceğini anlatır. Psikolojik tepkileri hakkında kısa notlar almasını ister.
Yeniden Değerlendirme: Bir önceki seansın değerlendirilmesi yapılır. Terapist önceki seansta ulaşılmış pozitif sonuçların yerleşip
yerleşmediğini kontrol eder. Ayrıca danışandan gelen yeni verileri değerlendirir. Bu değerlendirmeler sonucunda işlemleme süreci
devam eder veya diğer anılarla çalışılmaya başlanır.
İşlenmemiş, geçmiş ve yakın zaman anı veya anıların işlenmesi konya psikolog tamamlandığında bugünkü rahatsızlık veren semptomlar da büyük ölçüde
kaybolur. Yine de her bir semptom tekrar taranır ve gerekirse işlenir. Böylece protokolün Geçmiş ve Bugün aşamaları tamamlanır ve
Gelecek aşamasına gelinir.
Terapist danışandan daha önce belirlenmiş, işlevsel olmayan tepkileri harekete geçiren her bir güncel tetikleyici durum için arzu
ettiği davranışları belirtmesini ister. Terapist ve danışan beraber arzu edilen davranışların sergilendiği senaryolar hazırlar.
Danışan bu senaryoları adım adım hayalinde yaşar ve rahatsızlık veren noktalarla karşılaşılırsa işlenir. Gerekirse danışana yeni bilgi
ve beceriler kazandırılır. Böylece danışanlar daha önce sorun konya psikolog yaşadıkları durumlarla başetmeye hazır hale gelirler.
EMDR Ne Kadar Sürer?
EMDR terapi literatüründe ‘kısa süreli terapiler konya psikolog grubunda yer alır. EMDR tedavisinin ne kadar süreceği sorunun tipi, danışanın bugünkü
yaşam koşulları, önceki travmaların sayısı ve etkisi ile bağlantılıdır. Her kişinin bilgileri kendi değerleri ve deneyimleri
doğrultusunda kendine has bir biçimde işlemesi de süreyi etkiler.
EMDR’nin Etkinliği Kanıtlandı mı?
2019 yılında yapılan bir araştırmaya göre 30’un üzerinde randomize kontrollü çalışma sonucu konya psikolog EMDR’nin danışanların çoğunluğunun
travma sonrası stres semptomlarını etkili bir biçimde azalttığı veya yok ettiği, genellikle psikolojik sorunları ile bağlantılı olan
semptomlarda da (endişe gibi) azalma sağladığı görülmüştür
