DEHB Nedir?
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocukluk çağında başlayan ancak yetişkinlikte de devam edebilen nörogelişimsel bir rahatsızlıktır. Bireyin dikkatini toplamakta zorlanması, aşırı hareketlilik ve dürtüsel davranışlar sergilemesi ile karakterizedir. DEHB, bireylerin akademik, sosyal ve mesleki hayatlarını olumsuz etkileyebilir. Konya’da DEHB terapisi için Konya Moral Psikoloji de uzman klinik psikologlar bireylerin yaşam kalitesini artırmaya yönelik terapiler ve danışmanlık hizmetlerinde, profesyonel olarak destek olmaktadır.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu DEHB Kimlerde Görülür?
DEHB, genellikle çocukluk çağında tanı konulan bir rahatsızlıktır ancak yetişkinlerde de devam edebilir. Erkek çocuklarda daha yaygın görülse de kız çocuklarında da dikkat eksikliği belirtileri baskın olabilmektedir. Yetişkinlerde ise iş hayatında, sosyal ilişkilerde ve günlük yaşam aktivitelerinde belirgin zorluklara yol açabilir.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu DEHB Belirtileri Nelerdir?
DEHB belirtileri üç ana kategoriye ayrılır:
Dikkat Eksikliği Belirtileri:
- Dikkatini uzun süre bir görev üzerinde tutmakta zorlanma
- Unutkanlık ve eşyalarını sık kaybetme
- Detaylara dikkat edememe ve dikkatsizce hatalar yapma
Hiperaktivite Belirtileri:
- Sürekli hareket halinde olma
- Sınıfta ya da iş yerinde yerinde duramama
- Konuşma sırasında sırasını beklemekte zorlanma
- Dürtüsellik Belirtileri:
- Sabırsızlık ve ani tepkiler verme
- Sosyal ortamlarda ani çıkışlar yapma
- Sonuçlarını düşünmeden hareket etme
DEHB Türleri Nelerdir?
DEHB, bireylerde farklı semptomlarla kendini gösterebilir ve üç temel türü bulunmaktadır:
- Dikkat Eksikliği Baskın Tip: Bu türde hiperaktivite belirtileri ön planda değildir. Birey, genellikle dikkatini sürdürmekte zorlanır, unutkanlık yaşar ve detaylara dikkat etmekte güçlük çeker. Özellikle okul çağındaki çocuklarda ders dinleme ve ödev yapmada zorlanma sık görülür.
- Hiperaktif-Dürtüsel Tip: Hiperaktivite ve dürtüsellik ön plandadır. Bu bireyler sık sık yerinde duramaz, sürekli hareket halinde olma ihtiyacı duyar ve düşünmeden hareket ederler. Sınıf ortamında veya sosyal ilişkilerde ani çıkışlar gösterebilirler.
- Kombine Tip: Hem dikkat eksikliği hem de hiperaktivite belirtilerinin bir arada görüldüğü en yaygın türdür. Bu bireyler, hem odaklanma güçlüğü yaşarlar hem de aşırı hareketlilik ve sabırsızlık gösterebilirler.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu DEHB Tanı Süreci:
DEHB tanısı koymak için tek bir test yeterli değildir. Tanı sürecinde birden fazla değerlendirme yöntemi kullanılır. Psikologlar ve psikiyatristler, bireyin davranışlarını gözlemleyerek ve bazı standart ölçekler uygulayarak tanıyı kesinleştirmeye çalışır. Yaygın kullanılan değerlendirme yöntemleri şunlardır:
- Gözlem ve Görüşmeler: Bireyin ailesi ve öğretmenlerinden alınan geri bildirimlerle değerlendirme yapılır.
- DEHB Ölçekleri ve Anketler: Conners Derecelendirme Ölçeği, WISC-IV gibi testler kullanılabilir.
- Nöropsikolojik Testler: Bilişsel yetenekleri ve dikkat süresini ölçen testler uygulanabilir.
Konya’da psikolojik değerlendirme hizmeti veren merkezlerde DEHB testi yaptırmak mümkündür. Konya Klinik Psikolog ekibi, bireylere uygun değerlendirme süreçleri sunarak en doğru tanının konmasını sağlar.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu DEHB Tedavi Yöntemleri:
Bireyin yaşına, belirtilerine ve yaşam koşullarına bağlı olarak belirlenir. En yaygın tedavi terapi yöntemleri şunlardır:
- Davranışçı Terapiler: DEHB’li bireylerin dikkatlerini yönetmelerine ve dürtüsel davranışlarını kontrol etmelerine yardımcı olur.
- İlaç Tedavisi: Doktor kontrolünde, dikkat artırıcı ilaçlar kullanılabilir.
- Ebeveyn ve Öğretmen Eğitimi: Çocukların desteklenmesi için aile ve öğretmenlerin bilinçlendirilmesi büyük önem taşır.
Konya’da Moral Psikoloji olarak uzman klinik psikologlarımız ile DEHB’nin türüne uygun terapi yöntemlerini profesyonel olarak uyguluyoruz.
DEHB’li Birine Nasıl Davranmak Gerekir?
DEHB’li bireylerle doğru iletişim kurmak, onların hayatlarını kolaylaştırabilir. İşte dikkat edilmesi gereken bazı noktalar:
1. Sabırlı Olun ve Anlayış Gösterin: DEHB’li bireylerin dikkatlerini sürdürmeleri zor olabilir. Onlara sürekli eleştiride bulunmak yerine, destekleyici bir tutum sergileyin. Örneğin, bir çocuğun ders çalışırken zorlandığını fark ederseniz, ona yardımcı olacak kısa molalar vermesine izin verebilirsiniz.
2. Net ve Açık Talimatlar Verin: DEHB’li bireyler, uzun ve karmaşık talimatları takip etmekte zorlanabilir. Kısa, net ve basit yönergeler vermek onların işlerini kolaylaştıracaktır.
3. Düzenli Bir Rutin Oluşturun: Belirli bir düzen ve yapı oluşturmak, DEHB’li bireylerin daha iyi odaklanmasına yardımcı olabilir. Örneğin, her gün aynı saatlerde yemek yemek, ders çalışmak ve uyumak gibi alışkanlıklar oluşturulmalıdır.
4. Olumlu Geri Bildirimlerde Bulunun: Olumlu pekiştirme, DEHB’li bireylerin özgüvenini artırır. Onların başarılarını ve çabalarını takdir etmek, daha motive olmalarına katkı sağlar.
5. Profesyonel Destek Alın: Konya’da Konya Moral Psikoloji uzman klinik psikologlarımızdan, DEHB yönetimi konusunda bireylere ve ailelerine psikolojik destek sunmaktadır. Bilişsel davranışçı terapi (BDT), oyun terapisi ve ebeveyn eğitimi gibi yöntemler, DEHB’nin getirdiği zorluklarla başa çıkmada etkili olmaktadır.
Konya’da DEHB İçin Nasıl Destek Alabilirim?
Eğer DEHB’den şüpheleniyorsanız veya bu konuda profesyonel destek almak istiyorsanız, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu DEHB konusunda uzmanlaşmış terapistlere başvurabilirsiniz. Uygun terapi yöntemleriyle bireylerin yaşam kalitesi önemli ölçüde artırılabilir.
Konya’da Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu DEHB Terapisi Konya
Konya’da Moral Psikoloji psikolog ve uzman klinik psikologlarımızın terapi desteğiyle DEHB konusunda profesyonel yardım alarak, olumlu gelişme ve değişikler ile yaşam kalitenizi artırmak için bizimle iletişime geçebilir, yüz yüze veya online randevu talebinde bulunabilirsiniz.
Bağlantılar